W październiku 2025 Parlament Europejski odrzucił propozycję uproszczeń w dyrektywach CSRD i CSDDD, co oznacza, że ich ostateczny kształt wciąż się klaruje. Kolejne głosowanie zaplanowano na listopad. Jeśli proponowany kompromis zostanie przyjęty, nowe progi obowiązkowego raportowania ESG wejdą w życie najwcześniej w 2026 roku, a obowiązki wynikające z CSDDD zaczną obowiązywać od 2029 roku. Dla firm zatrudniających poniżej 1000 osób to czas niepewności, ale też szansa na strategiczne decyzje.
Czy raportowanie ESG nadal Cię dotyczy?
Zgodnie z aktualnymi propozycjami:
- CSRD obejmie firmy zatrudniające powyżej 1000 pracowników i osiągające ponad 450 mln euro obrotu netto.
- CSDDD dotyczyć będzie firm z ponad 5000 pracownikami i obrotem powyżej 1,5 mld euro.
Dla firm poniżej tych progów oznaczałoby to jedno: formalny obowiązek raportowania może zniknąć. Ale to nie znaczy, że temat ESG przestaje mieć znaczenie. Wręcz przeciwnie.
Raportowanie ESG pozwala nie tylko spełnić oczekiwania rynku, ale przede wszystkim zidentyfikować zagrożenia, które mogą przełożyć się na realne straty finansowe – od przerw w dostawach surowców po wzrost kosztów energii czy nawet utratę kontraktów.
Dlaczego warto raportować dobrowolnie?
1. Utrzymanie pozycji w łańcuchu dostaw
Z raportu Dekarbonizacja już tu jest przygotowanego przez Fundację Climate & Strategy wynika, że 72% firm z sektora MŚP, korzystających z ich kalkulatora, deklaruje, iż klienci pytają ich o ślad węglowy — w tym 19% otrzymuje pytania regularnie1.
Jeśli Twoja firma dostarcza produkty lub usługi większym podmiotom, warto być przygotowanym na tego typu zapytania. Brak danych może oznaczać utratę kontraktu i zastąpienie przez konkurencję, która te dane posiada.
2. Ocena ryzyka przez instytucje finansowe
Banki i fundusze inwestycyjne nadal muszą raportować ESG na podstawie własnych regulacji i nic nie zapowiada, by w najbliższym czasie miało się to zmienić. Dane od klientów są dla nich niezbędne. Oznacza to, że brak polityki ESG może wpłynąć na ocenę ryzyka firmy ubiegającej się o kredytowanie.
Przykład? Firma budowlana bez planu adaptacji do ekstremalnych zjawisk pogodowych może zostać uznana za zbyt ryzykowną i otrzymać gorsze warunki pożyczki lub zostać całkowicie wykluczona z finansowania.
Umów się na niezobowiązującą konsultację i dowiedź się, jak bezpiecznie i wygodnie spełnić wymagania regulacyjne.
3. Ubezpieczenia i ryzyka klimatyczne
Zmiana klimatu wpływa nie tylko na koszty energii, dostępność surowców ale również na ceny ubezpieczeń. Firmy ubezpieczeniowe coraz częściej wymagają danych ESG, by ocenić ryzyko działalności. Na przykład firma logistyczna bez analizy ryzyka klimatycznego może nie uzyskać polisy na magazyn w regionie zagrożonym powodzią. W 2022 roku największe spółki energetyczne w Polsce zapłaciły 31 mld zł za same uprawnienia do emisji CO₂ — dziewięciokrotnie więcej niż cztery lata wcześniej.
4. Wczesne wykrywanie ryzyk finansowych
Poprawnie przeprowadzona analiza śladu węglowego, zużycia zasobów czy wpływu na lokalne ekosystemy pozwala zidentyfikować zagrożenia, zanim staną się kosztowne. np. zidentyfikowanie ryzyka wzrostu cen energii elektrycznej i zainwestowanie we własne źródło OZE, pozwoli uniknąć wzrostu kosztów operacyjnych w kolejnych latach.
5. ESG jako przewaga konkurencyjna
Firmy, które raportują ESG, lepiej zarządzają kosztami, przyciągają inwestorów i budują odporność biznesową. W przetargach miejskich coraz częściej jednym z kryteriów wyboru kontrahentów jest np. konieczność elektryfikacji floty. Wyniki badania przeprowadzonego przez Ayming, opisane w raporcie Międzynarodowy Barometr ESG 20253, wyraźnie pokazują, że firmy dysponują coraz większą wiedzą na temat ESG. Na pytanie o stopień realizacji planów w zakresie wybranych rozwiązań ESG, 35% firm wskazało, że wdrożyło już e-mobilność (np. infrastrukturę dla pojazdów elektrycznych), a kolejne 48% ma takie działania w planach. Oznacza to, że chcąc utrzymać swoją pozycje na rynku, nie można pozostać obojętnym wobec działań podejmowanych przez konkurencję w obszarze zrównoważonego rozwoju.
Co możesz zrobić już teraz?
Jeśli Twoja firma nie przekracza nowych progów, masz wybór. Ale warto podejść do niego strategicznie:
1. Sprawdź, czy jesteś w łańcuchu dostaw większych firm
Jeśli Twoi klienci podlegają CSRD, przygotuj się na pytania o emisje, polityki środowiskowe i ryzyka ESG. Nawet jeśli nie raportujesz formalnie, warto wdrożyć podstawowe procedury due diligence.
2. Skorzystaj ze standardu VSME
Komisja Europejska planuje udostępnić darmowy portal z instrukcjami i wzorami do raportowania dla małych i średnich firm. To dobry punkt startowy — prosty, dostępny i zgodny z oczekiwaniami rynku.
3. Zbuduj kompetencje ESG w zespole
Nawet podstawowy raport wymaga danych, procesów i zaangażowania. Im wcześniej zaczniesz, tym łatwiej będzie wdrożyć bardziej zaawansowane praktyki. Warto zacząć od prostych analiz – np. zużycia energii, emisji GHG w Zakresie 1 i 2, polityki różnorodności.
4. Zastanów się nad planem transformacji klimatycznej
Nie musisz go mieć, ale warto go stworzyć. Firmy, które mają plan, lepiej radzą sobie z rosnącymi kosztami energii, zmianami regulacyjnymi i oczekiwaniami klientów. W 2023 roku 54% firm opublikowało takie plany, a 40% zadeklarowało cel net-zero.
5. Monitoruj zmiany legislacyjne
Omnibus nie został przyjęty, ale kolejne głosowanie odbędzie się w listopadzie. Warto być na bieżąco.
Podsumowanie: nie czekaj, działaj!
Zmiany w CSRD i CSDDD to nie tylko deregulacja – to sygnał, że Unia Europejska szuka równowagi między ambicjami klimatycznymi a realiami biznesu. Dla firm poniżej 1000 pracowników to moment, w którym warto podjąć świadomą decyzję. ESG nie znika. Zmienia się jego forma, zakres i tempo wdrażania. Firmy, które potraktują ten temat poważnie, zyskają nie tylko spokój regulacyjny, ale też realną przewagę rynkową.
Jeśli chcesz porozmawiać o tym, jak podejść do ESG w Twojej firmie — jesteśmy do dyspozycji. Pomagamy firmom poniżej 1000 pracowników wdrażać praktyki ESG, budować odporność i przygotować się na przyszłość.
Dowiedz się więcej: VSME: Szansa na Przejrzystość dla Małych Firm
