Rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP) 

Czym dokładnie jest ROP?

Rozszerzona Odpowiedzialność Producenta (ROP) to rodzaj polityki środowiskowej, która została wdrożona po raz pierwszy w Szwecji, a następnie zyskała popularność w wielu krajach na całym świecie. Polityka ta opiera się na zasadzie „zanieczyszczający płaci”, a więc reguluje odpowiedzialność producenta za produkty, które wprowadza na rynek. Jej stosowanie bezpośrednio przyczynia się do rozwoju gospodarki -o obiegu zamkniętym.

Głównym celem ROP jest właściwe zarządzanie odpadami oraz zrównoważone zużycie surowców.  

Zgodnie z tą polityką, producenci są odpowiedzialni za cały cykl życia produktów, od momentu ich wytworzenia, aż do końca okresu eksploatacji. W związku z tym, przepisy regulują zarządzanie wytworzonymi odpadami poprzez uiszczanie opłat za zbiórkę, recykling, ponowne wykorzystanie i utylizację.

Kogo dotyczą przepisy ROP?

W skrócie, przepisy Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta obejmują każdą osobę, która wprowadza na rynek wyroby gotowe. Innymi słowy, każdą osobę prawną lub fizyczną, której działalność gospodarcza polega na opracowaniu, produkcji, przetworzeniu, sprzedaży lub imporcie produktów, niezależnie od sposobu ich wprowadzenia na rynek krajowy.

Firmy sprzedające swoje produkty bezpośrednio konsumentom końcowym (B2C) podlegają innym przepisom niż podmioty handlujące z detalistami lub dystrybutorami (B2B). Co więcej, wymogi stosowane wobec sprzedawców krajowych różnią się od tych stosowanych wobec sprzedawców międzynarodowych. Dlatego ważne jest, aby wziąć pod uwagę rodzaj prowadzonej działalności, aby móc poprawnie określić swoje obowiązki.

Kto powinien wnioskować o numer rejestracyjny ROP?

• Osoby i firmy wytwarzające produkty podlegające ROP
• Sprzedawcy produktów podlegających ROP

Jakie produkty podlegają ROP?

W celu zmniejszenia ilości odpadów i przyczynienia się do rozwoju gospodarki o obiegu zamkniętym, założenia ROP, poddawane systematycznej aktualizacji. Zgodnie z przewidywaniami ekspertów, w najbliższych latach coraz więcej wyrobów będzie podlegało ścisłej regulacji.

Kategorie produktów objęte ROP:

• Opakowania
• Baterie
• Sprzęt elektryczny i elektroniczny
• Zużyte oleje przemysłowe
• Opony
• Pojazdy
• Meble

Czym jest Organizacja Odpowiedzialności Producentów (OOP)?

Organizacja Odpowiedzialności Producentów (OOP) (ang. Producer Responsibility Organization, PRO) to podmiot powołany w ramach systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). Jej zadaniem jest przejęcie od producentów obowiązków związanych z gospodarowaniem odpadami wynikającymi z ich działalności, w szczególności zbiórką, odzyskiem i recyklingiem.

Kluczowe cechy i rola OOP:

• Przejęcie obowiązków producenta: OOP działa w imieniu producentów, przejmując ich zobowiązania w zakresie gospodarowania odpadami. Producenci wnoszą opłaty na rzecz OOP, które finansują działania związane z recyklingiem i odzyskiem.
• Zarządzanie odpadami: OOP odpowiada za organizację zbiórki, transportu, recyklingu i ponownego wykorzystania odpadów powstających z produktów wprowadzonych na rynek.
• Wspieranie gospodarki o obiegu zamkniętym: Poprzez działania związane z ponownym użyciem i recyklingiem odpadów, OOP przyczynia się do minimalizacji ilości odpadów i wspiera zrównoważony rozwój.
• Regulacje prawne: Funkcjonowanie OOP jest ściśle określone przepisami prawa w każdym kraju, często wynikającymi z unijnych dyrektyw, takich jak dyrektywa 2008/98/WE w sprawie odpadów. Organizacje te są często poddawane nadzorowi w celu zapewnienia zgodności z regulacjami i osiągania określonych celów w zakresie recyklingu.
• Zastosowanie w różnych branżach: OOP funkcjonują w wielu sektorach, takich jak opakowania, elektronika, pojazdy, baterie, czy tekstylia. Każda branża może mieć specyficzne wymagania dotyczące gospodarowania odpadami.

Jak się z nami skontaktować?

Klienci mogą skontaktować się bezpośrednio z naszymi ekspertami ds. zrównoważonego rozwoju. Na spotkaniu określamy, w jaki sposób możemy najlepiej dopasować się do Twoich potrzeb w zakresie ROP. Chociaż działamy głównie w Polsce, mamy długoletnie doświadczenie w pracy z klientami z całej Europy.

Obowiązki

Przepisy dotyczące Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) mogą różnić się zależnie od kraju, dlatego ważne jest, aby dokładnie zweryfikować, jakie obowiązki mają zastosowanie do konkretnej kategorii produktów, które firma wprowadza na rynek. Pomimo wielu różnic, cechą wspólną zdecydowanej większości przypadków jest występowanie obowiązków deklaracyjnych oraz finansowych.

Główne obowiązki producentów w Polsce w ramach ROP:

• Finansowanie gospodarowania odpadami
  Producenci są zobowiązani do pokrywania kosztów zbiórki, transportu, odzysku i recyklingu odpadów powstałych z ich produktów. Koszty te obejmują m.in.:
  • selektywną zbiórkę odpadów,
  • edukację ekologiczną,
  • raportowanie działań związanych z gospodarką odpadami.
• Osiąganie poziomów recyklingu
  Producenci muszą spełniać określone poziomy recyklingu i odzysku, które są ustalane w przepisach krajowych i unijnych. Na przykład, w przypadku opakowań, wymaga się, aby określony procent materiałów, takich jak plastik, szkło czy papier, był poddawany recyklingowi.
• Współpraca z organizacjami odpowiedzialności producentów (OOP)
  Producenci mogą przekazywać swoje obowiązki związane z gospodarowaniem odpadami organizacjom OOP, które zarządzają procesami zbiórki i recyklingu w ich imieniu. Producent wnosi za to odpowiednią opłatę.
• Raportowanie i sprawozdawczość
  Producenci są zobowiązani do składania szczegółowych raportów dotyczących:
  • ilości i rodzaju wprowadzanych na rynek produktów,
  • działań podejmowanych w zakresie recyklingu i odzysku,
  • realizacji obowiązków związanych z edukacją ekologiczną.
• Ekoprojektowanie produktów
  W ramach ROP zachęca się producentów do projektowania produktów w sposób, który minimalizuje ich wpływ na środowisko, np. poprzez:
  • ograniczenie ilości używanych materiałów,
  • stosowanie surowców nadających się do recyklingu,
  • ułatwienie demontażu i naprawy produktów.
• Finansowanie edukacji ekologicznej
  Producenci mają obowiązek prowadzenia lub finansowania działań edukacyjnych, które zwiększają świadomość społeczeństwa na temat selektywnej zbiórki, recyklingu i ograniczania odpadów.
• Obowiązek znakowania produktów
  Produkty wprowadzane na rynek muszą być oznakowane w sposób ułatwiający ich późniejszą segregację i recykling. Dotyczy to szczególnie opakowań.

Przykład: Obowiązki dla branży opakowaniowej w Polsce

Producenci wprowadzający na rynek produkty w opakowaniach muszą:

• raportować ilość opakowań wprowadzonych na rynek,
• osiągnąć określone poziomy recyklingu (np. dla plastiku czy szkła),
• wnosić opłaty na rzecz systemu gospodarowania odpadami, w tym na rzecz organizacji OOP,
• zapewnić, że ich produkty są oznakowane zgodnie z przepisami, aby ułatwić konsumentom selektywną zbiórkę.

Co oferujemy?

Współpracujemy z firmami, producentami i osobami prywatnymi wprowadzającymi na rynek sprzęt elektroniczny i elektryczny, baterie i opakowania, oferując kompleksowe wsparcie, obejmujące między innymi:

• Wstępną konsultację w celu określenia potrzeb klienta
• Indywidualną analizę sprawy
• Analizę zgodności z przepisami
• Obliczanie szacunkowych opłat za ROP
• Rejestrację w rejestrze producentów
• Wsparcie w zakresie mianowania pełnomocników
• Nawiązanie kontaktu z Organizacjami Odpowiedzialności Producentów
• Analiza porównawcza i doradztwo w zakresie najlepszych praktyk ROP
• Regularne mapowanie i monitorowanie zmian legislacyjnych
• Doradztwo w zakresie obowiązków związanych z etykietowaniem